Deze quiz laat u zien waar u op moet letten om een valse e-mail/website of een verdacht bericht te herkennen.
Welke kenmerken van deze e-mail zouden bij u alarmbellen moeten doen afgaan? (Scroll naar beneden, meerdere antwoorden mogelijk)
Mail van de bank: banken sturen regelmatig e-mails. Niet over uw inloggegevens, bankpas of transacties maar wel bijvoorbeeld nieuwsbrieven. Dit is dus géén kenmerk.
Onpersoonlijke aanhef: een belangrijk bericht en het is niet aan u persoonlijk gericht? Een duidelijk kenmerk.
Veel taalfouten: Hoewel een tikfout snel gemaakt is, doen banken er alles aan om foutloze berichten te sturen. Een duidelijk kenmerk dat u de mail moet wantrouwen.
Haast: fraudeurs gebruiken dit element graag om u geen tijd te geven lang na te denken. Een kenmerk dus dat u wantrouwend zou moeten maken.
Pas opsturen en inloggen: Alarm! Een bank zal u dit nooit in een e-mail vragen.
Logo: Het plaatsen van een logo in een mail is heel gebruikelijk. Ook voor een bank. Dit is dus géén kenmerk.
Tijdstip: veel echte mail wordt geautomatiseerd verzonden. Het tijdstip van verzenden is géén kenmerk van valse e-mail.
Van wie is de site waarnaar deze link leidt: https://www.belastingdienst.nl.example.nl/www.bankvanu.nl/inloggen.html?
Het lezen van een internetadres (Url) is niet eenvoudig. We leggen u graag uitgebreid uit hoe dat in elkaar zit.
In deze mail staat ook de link http://www.belastingdienst.nl. Hoe kunt u er achter komen of deze link ook echt naar de site van de belastingdienst toe leidt?
U klikt op de link: Dit is sterk af te raden. U weet nog niet waar de link naartoe gaat en komt mogelijk op een plek waar kwaadaardige software uw computer wil aanvallen. Ook kunt u op een site komen die sprekend lijkt op die van de Belastingdienst maar het niet is.
Muis over de link: Dit is het juiste antwoord. Een link kan ‘onder water’ ergens anders naartoe leiden dan wordt gesuggereerd. Dat wordt meteen duidelijk als u met de muis boven de link gaat hangen. Probeert u het maar eens met deze: www.belastingdienst.nl (kijk linksonder in uw scherm waar de link heen leidt)
Http i.p.v. https: Fout, de Belastingdienst heeft het zo geregeld dat u toch terechtkomt in de versleutelde https-omgeving als u de s vergeet in te geven na ‘http’. Probeert u het gerust uit.
Reply op de mail: Fout, u vraagt immers aan de fraudeur of hij wel eerlijk is. Als die al antwoordt, laat het zich raden wat dat antwoord is.
- U klikt op de link om te zien waar deze heen gaat
- U houdt de muisaanwijzer boven de link en kijkt onder in uw scherm naar de weergave van de eigenlijke link
- Ik weet al dat de link niet echt is: de site van de belastingdienst kun je alleen bereiken als je 'https' typt in plaats van 'http'
- U vraagt in een reply op de mail of de link wel echt is
U zit in de volgende chat maar vertrouwt het niet meer. Wat zou u kunnen doen om de echtheid ter controleren? (Meerdere antwoorden mogelijk)
Het oude nummer bellen: Helemaal goed, als hier sprake is van bedrog zal de echte Jordi gewoon de telefoon aannemen
Belfunctie chat: Als het niet de echte Jordi is, heeft hij hoogstwaarschijnlijk een smoes klaar over waarom die functie niet bruikbaar is. Het niet reageren op de oproep geeft geen zekerheid maar is wel verdacht
Naam huisdier: De kans is groot dat de fraudeur via social media een aantal gegevens van Jordi heeft opgezocht. Mogelijk weet de ook oplichter de naam van het huisdier
Gesproken berichtje: Hiervoor geldt hetzelfde als voor de belfunctie in de chat
Jordi’s geboortedatum: Hiervoor geldt hetzelfde als voor de naam van het huisdier. Geboortedata zijn vaak makkelijk te vinden. Dit geeft dus geen enkele zekerheid
Jordi vragen naar Agnulio: Als ‘Jordi’ een oplichter is, zal hij u waarschijnlijk van een nummer voorzien van iemand die zich voor Agnulio uitgeeft en u vertellen dat het geld zo snel mogelijk moet worden overgemaakt
U bezoekt Jordi: Veiliger en zekerder wordt het niet
U checkt Agnulioverhuur: vindt u niets of klopt het rekeningnummer niet dan is dat op zijn minst verdacht
- U belt alsnog met het oude, u bekende nummer van Jordi
- U gebruikt de belfunctie van deze chat
- U vraagt Jordi naar de naam van zijn huisdier
- U vraagt een gesproken berichtje
- U vraagt naar Jordi's geboortedatum
- U vraagt Jordi naar het nummer van Agnulioverhuur
- U betaalt niet maar bezoekt Jordi thuis of op zijn werk
- U checkt of Agnulioverhuur bestaat en houder is van het door Jordi opgegeven bankrekeningnummer
U ontvangt deze sms van een incassobureau, wat doet u?
Naar de link gaan: Niet doen! U weet niet waar die heen leidt. Mogelijk ligt daar een virus op de loer
Afzender bellen: Niet doen! U komt hooguit met de oplichter in contact en die zal u ervan proberen te overtuigen dat de vordering correct is
Vordering op papier afwachten: Correct. Een echte vordering zal volgens de wet ook op papier aan u kenbaar gemaakt moeten worden.
Incassobureau kan niks in beslag nemen: Dat klopt weliswaar maar als het gaat om een valide vordering kunnen er door de vordering te negeren wel meer kosten ontstaan
Incassobureaus sturen nooit sms’jes: Onjuist. Hoewel een aanmaning in principe altijd ook op papier kenbaar gemaakt moet worden kunnen incassobureaus wel degelijk per sms berichten sturen.
- Ik ga direct naar de link want ik wil weten wat er aan de hand is
- Ik bel direct naar de afzender want ik wil weten wat er aan de hand is
- Dit is geen openstaande post die ik ken dus wacht tot ik de vordering op papier in de bus heb liggen voor ik ook maar iets doe
- Een incassobureau kan niks in beslag nemen dus ik doe niks
- Incassobureaus sturen nooit sms'jes dus ik doe niks