Met enige regelmaat wordt Nederland opgeschrikt door berichten over bedrijven die geld of goederen hebben aangenomen en vervolgens plotseling ophouden te bestaan. De eigenaar lijkt, met achterlating van een massa boze schuldeisers, met de noorderzon vertrokken. Is hier sprake van faillissementsfraude en hoe herkent u deze vorm van oplichting?
De beroepsfraudeur
Bij veel faillissementen kan sprake zijn van (al dan niet bewust) onrechtmatig handelen. Maar ernstiger wordt het als iemand bewust op een faillissement aanstuurt om daar persoonlijk (veel) beter van te worden. Zeker als deze fraudeur bij herhaling zijn ‘ambacht’ uitvoert. Een erkend en groot probleem voor de Nederlandse economie. De financiële schade kan voor gedupeerden flink oplopen en zelfs tot nieuwe faillissementen leiden. Daarnaast ondermijnt faillissementsfraude ook het vertrouwen in het bedrijfsleven. Gedupeerden blijven berooid en boos achter en zowel bedrijven als particulieren worden voorzichtiger in het zakendoen.
De twee meest voorkomende scenario’s van faillissementsfraude die bij ons gemeld zijn:
De ‘plof-bv’
Oplichters starten een nieuwe bv en voldoen in eerste instantie netjes aan alle verplichtingen. Pas nadat het vertrouwen van klanten en leveranciers is gewonnen, slaan de fraudeurs toe. Voor de klanten wordt bijvoorbeeld tegen vooruitbetaling een actie of verkoopstunt op poten gezet, zonder dat er ooit sprake zal zijn van levering van de beloofde diensten. Of de fraudeurs richten zich op hun leveranciers. Het ordervolume van gemakkelijk verhandelbare goederen gaat (soms drastisch) omhoog, maar de betalingen blijven opeens uit.De reddende engel
In dit scenario ‘helpt’ de fraudeur ondernemers die een aanstormend faillissement niet meer kunnen tegengaan. Die hulp kan worden aangeboden in de vorm van een ‘bedrijvendokter’ maar kan ook inhouden dat de fraudeur de eigenaar verlost van zijn zorgen door het bedrijf (voordelig) over te nemen. Vervolgens wordt het aantal bestellingen en verplichtingen opgevoerd, terwijl de bijbehorende betalingen uitblijven. Zeker als het gaat om een onderneming met een groot crediteurenbestand en de fraudeur zijn praktijken slim spreidt over die crediteuren, kan het enige tijd duren voordat dit aan het licht komt.Natuurlijk leiden beide handelswijzen met zekerheid tot een faillissement.
Verdwenen administratie
De door de rechter-commissaris aangewezen curator gaat aan het werk en vraagt de administratie van het failliete bedrijf op. Die is onder andere nodig om inzicht te krijgen in wat er nog aan financiën over is en welke crediteuren er zijn. Maar ook om te kunnen beoordelen of er in aanloop naar het faillissement rechtshandelingen hebben plaatsgevonden die nadelig zijn voor schuldeisers terwijl andere partijen (bijvoorbeeld de eigenaar zelf) zijn bevoordeeld. Dat wordt ‘paulianeus handelen’ genoemd en is strafbaar.
Maar wat als de eigenaar van de onderneming met de noorderzon is vertrokken, de computer met alle gegevens ‘gecrasht’ is of de boekhouding op papier ‘per ongeluk’ in het kanaal is gevallen? De curator kan dan niets meer uitrichten en het geld is definitief verdwenen. Op de eigenaar valt ook niets te verhalen. Die is onvindbaar, of misschien heel brutaal alweer bezig met de overname van een volgende bv.
Turboliquidatie, een venijnige variant
Soms wacht een fraudeur het faillissement niet af. De Kamer van Koophandel (KvK) biedt namelijk de mogelijkheid van een zogenaamde ‘turboliquidatie’. Dat kan wanneer er minimaal een jaar lang geen baten zijn geweest in een onderneming. De onderneming wordt dan direct bij de KvK uitgeschreven.
Soms gebruikt een oplichter deze mogelijkheid terwijl er nog crediteuren in het spel zijn. Het is natuurlijk bijzonder vervelend als u nog geld tegoed hebt van een bedrijf dat opeens opgeheven blijkt. Maar hoewel menig ondernemer in zo’n situatie denkt zijn verlies te moeten accepteren, is dat niet het geval. Langs juridische weg is namelijk af te dwingen dat de ‘boeken weer geopend worden’. De uitschrijving bij de KvK wordt teruggedraaid en crediteuren kunnen alsnog hun geld opeisen of de onderneming failliet laten verklaren.
Faillissementsfraude melden bij de Fraudehelpdesk
Heeft u signalen van frauduleus handelen rond een faillissement of twijfelt u? Bij de Fraudehelpdesk kunnen we u helpen te bepalen waarvan (mogelijk) sprake is en welke stappen u kunt ondernemen. Bovendien helpt uw melding de Fraudehelpdesk – en daarmee de overheid – dit fenomeen in kaart te brengen. Heeft u dus geld of goederen uitstaan en bent u bang deze als ‘oninbaar’ te moeten afschrijven, neem dan contact met ons op via 088 – 786 73 72 of meld het via dit formulier.